Compost en bemesting

Bokashi, bladcompost, koeien- en paardemest geven voeding en structuur aan de bodem. Dit heb je nodig als je op voedselarme grond groentes wil verbouwen die veel voedsel nodig hebben, zoals kolen. Maar ook minder veeleisende planten gedijen beter bij een goede bodem. Een gezonde bodem bevat bodemleven (insecten, aaltjes etc) en is in staat regenwater beter vast te houden. Lees meer over het nut hiervan op humisme.nl

Begin je met moestuinieren op een voorheen betegelde tuin, dan is het aan te raden een laag van 10 cm compost op te brengen. Je tuin krijgt daarmee een boost. Dit kan een eenmalige aanschaf zijn, als je daarna de bodem goed bedekt houdt met mulch of groenbemesters.

Gebruik geen kunstmest: dat geeft een te heftig effect, kost veel grondstoffen en energie om te maken en heeft nog veel meer nadelige effecten. Zie de uitleg van Frank Anrijs van Natuurlijke moestuin.
Compost geeft vooral structuur aan de bodem. Zandgrond houdt hierdoor vocht beter vast, kleigrond laat vocht beter door. Het maakt een rijker bodemleven mogelijk, wat ook weer goed is voor je planten. Leg een dun laagje compost gewoon bovenop de aarde.
Gebruik voor thuis voorkweken tuingrond of potgrond, bij voorkeur biologisch: hieraan is geen turf toegevoegd.

  • Rowill (regio Arnhem-Nijmegen). Compost van Den Ouden. Duurzamer, want transport is minder ver, Den Ouden zit in Schijndel. Levert hele bigbags (€60) of halve (€30) en ook los gestort. Teelaarde of keurcompost. Tip: kies van beide een halve. Bezorgkosten naar Nijmegen zijn ca €65.
  • Big bag specialist : meer soorten compost van Den Ouden. Bemeste tuinaarde, en Substrado potgrond; €83,50 resp €105 per bigbag; Bezorgkosten naar Nijmegen ca. €50
  • Biokultura: biologische mestcompost, potgrond, tuinaarde (€100 a €155 voor een hele bigbag; €50 bezorgkosten); geproduceerd op een kwekerij in Doorn . Je kunt een groepsbestelling doen; in overleg kan er dan één vrachtwagen rijden en op verschillende plaatsen bezorgen; dat scheelt in bezorgkosten. Je mag de bigbag zak en de pallet houden.
  • VDSBigbag moestuin-bodemverbeteraars: levert ook makkelijke moestuinmix in een bigbag (€76,35); levert hele of halve bigbags en ook los gestort. Bedrijf zit in Soest. Bezorgkosten ca. €150.
  • Van Iersel 4 soorten compost: groencompost, schimmeldominante compost, taxuskevercompost en compostaarde; ook mengsels op maat o.b.v. bodemanalyse.
  • De gemeente levert jaarlijks compost aan diverse buurtmoestuinen. Informeer bij de wijkbeheerder via bijv. MijnWijkPlan.
  • Kleinere zakken biologische potgrond vind je o.a. bij de natuurwinkel, in de groentekraam van de Warmoes en in de winkel van Kiemkracht64.

Gesteentemelen

Onder andere basalt- en lavameel kunnen je gewassen versterken en beschermen. Ze bevatten vooral kiezelzuur, maar ook veel sporenelementen.

Lavameel: Poreus gesteentemeel. Bevat 41 % silicium en 2 % kali, benevens een scala aan sporenelementen en mineralen. Stimuleert het bodemleven en verbetert de structuur van de grond, in het bijzonder van klei. Is te gebruiken als bladvoeding en bestrijder van kleine insecten, door te stuiven.(verstikking van bv bladluis) Wordt ook onder de naam Vulkan/oergesteentemeel verkocht

  • Te gebruiken als stuifmiddel (zie uitleg Velt)
  • Je kunt ze in kleine hoeveelheden toevoegen aan je composthoop: compostwormen zijn er gek op!
  • Een eetlepel lava- of basaltmeel in het plantgat van kool, tomaat, … geeft ze ook extra mineralen en dus meer weerstand.
  • of leg het onderin het geultje waarin je zaait.

Toelichting: Velt en Frank Anrijs(yggdra.be)
Te koop bij o.a.


Dierlijke/menselijke mest

Over de verschillende soorten dierlijke mest: groen.net

  • Koeienmest zou iets voedselrijker zijn dan paardenmest. Nadeel: er zit ook vaak onkruidzaad in. In gedroogde mest speelt dat niet. Lees verder
  • Ken je iemand met konijnen, cavia’s of kippen? Of een dierenwinkel? Bij voorkeur gehouden op biologisch stro en zonder antibiotica. De combinatie van mest en stro is ideaal, vooral in het najaar/de winter als bodembedekking
  • Je kunt ook je eigen urine toevoegen aan een composthoop(je). Overweeg een composttoilet. Gebruik telkens een laagje zaagsel om het composteren te versnellen.

Omgeving Nijmegen:

  • gratis paardenmest ophalen; dat kan in Nijmegen Oost, het hele jaar door: snel verterende paardenmest van 3 paarden van particulier, die o.a. vlas eten: hierdoor verteert de mest sneller. Claudia: 06-29282693.
  • paardenmest Berg en Dal. Het gaat om drie ijslandse paarden, die 24 uur 365 dagen buiten staan, alleen gras eten in de zomer en hooi in de winter en na het rijden wat muesli krijgen. De mest wordt iedere dag uit de wei gehaald en op een mesthoop verzameld. Het gaat om deze verse mest. De paarden worden regelmatig gecontroleerd op wormen en hebben die niet. Ieder jaar worden ze verplicht ontwormd met name in verband met eventuele lintworm. En ze krijgen jaarlijks de verplichte griepprik. Ieder voorjaar rijden we de mest zelf uit over het land. Zodat wij het gras goed blijven voeden. We gebruiken geen stro als voer, maar hooi als het gras, afhankelijk van de winterinval, niet meer groeit. Er zijn twee kruiwagens die je kan gebruiken. Tot nu toe kwamen mensen met een bestelautootje met op de bodem plastic en ook waren er mensen die de mest in van die zwarte cementtonnen deden. Bel Marlou: 0654621605 voor het maken van een afspraak.
  • paardenmest elders: vraag na of paarden goed zijn ontwormd. Zo nee, pas dan op als je wondjes hebt, zorg dat je de mest geen contact laat maken met je wond en loop ook geen wonden op tijdens het werken (stap niet in een roestige spijker), je hebt dan kans op tetanus.

Champost

uit wikipedia: Champost, beter bekend als champignonmest, wordt vaak verward met compost. Nochtans zijn er grote verschillen merkbaar. In tegenstelling tot “echte compost” is champignonmest niet gemaakt op basis van uitsluitend plantaardige stoffen. Champignons worden namelijk gekweekt op paardenmest die samen met stro, kalk en kippenmest gecomposteerd worden. Deze compost wordt geënt met champignonbroed en veertien dagen doorgroeid in een tunnel. Bij het afleveren bij een champignonkweker wordt de compost voorzien van een laagje dekaarde waarin champignonmycelium groeit en die als vochtbuffer dienstdoet. De mest wordt dan na de oogst weer verkocht als champost. De champignonmest is een erg basische stof door de menging met kalk. Deze mest is dan ook te vermijden op gronden waar de pH reeds redelijk hoog is. Champost is onkruid– en ziektevrij door verhitting tot 70°C na de teelt van champignons. Champost is absoluut vrij van ziektekiemen, aaltjes en onkruidzaden. Champost is nagenoeg vrij van zware metalen (chemische middelen). Gft-compost bevat meer zware metalen en andere verontreiniging zoals glas, metaaldeeltjes en plastic.
Scouting Paul Kruger levert aan huis in Nijmegen-Noord, Nijmegen-Oost, Berg en Dal, Beek en Ubbergen. Te bestellen vanaf 1 feb. Medio maart wordt het dan bezorgd.
Het betreft gangbare belegen champignoncompost. De mest bestaat uit champignonmest met veel stro en tijdens de champignonteelt wordt hier zwarte grond aan toegevoegd. Ook wordt deze mest vooraf gestoomd. Dit heeft als voordeel dat onkruidzaden dood gaan en dus niet meer ontkiemen. Onder andere hierdoor is deze mest zeer geschikt als meststof voor tuinen.
Zie mestnijmegen.nl.

Zelf composteren en bemesten

  • Bokashi: Je maakt het van je keukenafval in 6 weken tijd. Voeg na ieder laagje keukenafval wat micro organismes toe om je afval te helpen fermenteren. Sluit het deksel hermetisch! En laat af en toe het vocht weglopen, anders wordt de massa te nat. Het fermentatieproces gaat in de grond nog verder. Na een half jaar zie je echt niets meer terug van je afval, behalve natuurlijk onverteerbare walnoot schillen ed. Lees verder
  • Bladcompost: vul in de herfst een plastic zak met blad en volg bijvoorbeeld deze aanwijzingen: zenspiratie.be/maak-je-eigen-bladcompost of huis-tuin-en-keuken.blogspot. Het kan wel 1 a 2 jaar duren en slinkt nog behoorlijk.
    De Hessenhof, Ede: biologische bladcompost : 40 liter voor 5,50 (prijs 2018)
  • Compostbak, compostvat.
    Een compostvat zet je het beste in de zon of eventueel halfschaduw. Een compostbak in de schaduw. Volgens mijntuin.org.
    Maar op internet zijn de meningen verdeeld. Onze ervaring is dat bakken sneller uitdrogen. Daar kan je natuurlijk zelf ook wel wat aan doen, door ze goed in te pakken met bijvoorbeeld compostdoek.
    Compost moet goed verteerd zijn; soms is het nog wat te vers; maar als je het in de herfst als mulch laag op de grond legt en laat liggen tot het voorjaar kan de compostering nog vanzelf verder gaan.
    Helder filmpje over composteren in compostvat.
  • Wormenbak: zelf te maken, maar ook te koop is de Hungry bij het Nijmeegse bedrijf ewoodz.com. Heel efficiënt: 2 kg wormen verwerk 2kg GFT per dag tot prachtige compost. Zet hem in de schaduw en bescherm tegen vorst. Meer informatie over zelf maken: nudge.nl. En lees een blog van een ‘hoteleigenaar’.
  • Gier: je kunt gier maken van bijvoorbeeld brandnetels of smeerwortel: bevat stikstof, kalium en wat sporenelementen: verdun het 1 op 10.
  • Groenbemesters: zaai eenjarigen puur vanwege hun nut voor de bodem. Zie de uitleg van Diana’s mooie moestuin.
  • Stikstofplanten: sommige planten zoals erwten, lathyrus, klaver binden stikstof; kies na de oogst of het jaar erop (let op: laat de wortels en de stikstof bolletjes in de grond zitten!) op dit bed planten die dit nodig hebben.
  • Mulch: halverwege het seizoen kun je de bladeren van brandnetels en smeerwortel rondom een plant draperen die het nodig heeft. Het is goed om de bodem bedekt te houden, maar nu voedt je hem ook nog: twee vliegen in één klap!
  • Houtas: bevat kalium, calcium en magnesium. Goed voor rozen, bessen, fruitbomen en ui, wortels en aardappelen. Licht doseren!

Berichten over compost:

Compostroute

VERSLAG: Huib ter Steeg, aanvullingen door Karla Mulder  Route Bokashibakken: (te koop in natuurwinkels, of bij eco-logisch.nl Hierin fermenteert gft, waardoor je er eigenlijk alles in kunt stoppen, ook gekookte groenten,…

Paardenmest

Uit: levendehave.nl/vraag/hoe-bewaar-en-verwerk-je-paardenmest Zelf verwerk ik al jaren paardenmest tot een perfecte compost. Het stinkt absoluut niet op deze manier. Je bouwt de mest op in lagen van ongeveer 20 cm….