Workshop Ontwerp je eetbare tuin

De Bastei organiseerde 2 tuinworkshops op Groene Vrijdag, 14 december 2018 en trok geïnteresseerden met onderstaande tekst en deze foto:

Uit de website van de Bastei: Zoals je weet voert De Bastei de campagne Operatie Steenbreek. Onder het motto ‘Vaarwel stenen, hallo groen!’ motiveren wij iedereen in de Nijmegen European Green Capital 2018 de tuinen te ontstenen en te vergroenen. Maar hóe maak je dan van je tuin een groen paradijsje? Of wil je een eetbare groene tuin? Om je goed voor te bereiden op het ontstenen en vergroenen van je tuin kun je op 14 december, Groene Vrijdag, kennis en inspiratie opdoen.

De Bastei biedt twee workshops aan:

Karin Thonen van Thonen Tuinen geeft een workshop over tuinontwerp; bij haar ontwerpen maakt ze veel gebruik van bestaande materialen en planten. Een reactie van één van Karins klanten: “Onze nieuwe tuin werd een oase, ik hoef dit jaar niet met vakantie.” Kijk, dát kan het gevolg zijn van een mooie, groene tuin!

De workshop van Karla Mulder van Eetbaar Nijmegen gaat over het ontwerpen van eetbare tuinen. Karla over haar eigen eetbare tuin: “Misschien is nog het allerbelangrijkste effect van mijn eetbare tuin, dat de rijke bodem en de vijver in staat zijn om tijdens hoosbuien enorm veel water op te nemen en langzaam weer af te geven aan de planten. In een stenen tuin blijft het water staan, wat kan leiden tot overlast.”

Wij zeggen: aan de slag!

Praktische informatie

Workshop 1 (Karin Thonen): 12.30-14.30 uur.
Workshop 2 (Karla Mulder): 15.00-17.00 uur.

Locatie: Bastei Academie

Er is per workshop plek voor 20 mensen.

Ik werd gevraagd voor de workshop Eetbare tuin en volgde eerst de workshop van Karin Thonen: “tuin ontwerp”.  Karin hield een uitgebreide inleiding en liet veel voorbeelden zien van mooie en ook duurzame oplossingen. Er was voor ieder wat wils, denk ik. 

Voor mijn eigen achtertuin neem ik mee dat ik mijn composthoop wat wil verbergen. Misschien een simpel hekwerk ervoor en dat laten begroeien. Of mijn eigen snoeihout van de leilindes gebruiken en een vlechtwerk maken. Ook een heel leuke tip om voor spreiding van het regenwater te zorgen: vanaf de regenpijp leidt je een of meer goten met klein verloop je tuin in. Aan aan de schuine kanten van de onderkant van de buis boor je gaten, zodat het regenwater daar uit kan lopen en over een veel grote gebied verspreid raakt. Handig bij extreme buien.

Ook noemde Karin Gravier d’Or als alternatief voor stenen. Dit is een soort grit, dat het water beter opvangt. Te koop bij o.a. Hornbach.

Tevoren hadden Karin en ik contact gehad over de opstelling tijdens de workshop. Het leek ons handig om 4 tafels te gebruiken, één tafel per richting van de zon. 

Mijn lastigste kant is de Noord-kant, dus ging ik bij haar workshop aan de Noord-tafel zitten. Eén van mijn tafelgenoten vertelde over de bij toeval ontdekte oplossing voor de rozemarijn en andere kruiden die pal bij het huis staan en nooit direct zonlicht krijgen. Zij doen het goed, omdat ze voldoende zonlicht krijgen via een spiegel bevestigd op het schuurtje.

Ik was verrast te horen dat Jasmijn en Vijg het ook goed deden. 

Mijn presentatie

Aan de hand van foto’s vertelde ik hoe ik stapje voor stapje mijn achtertuin, gelegen op het noorden, steeds meer eetbaar maakte, in de periode 2008 – 2018. Zie de foto’s hiernaast of hieronder.
Ik had die ochtend in achter- en ook voortuin bladgroente geplukt en gewassen, zodat men dit kon bekijken en proeven: krulmalva, waterkers, winterpostelein, pepermunt, gembermunt, citroenmelisse, spinaziezuring, snijbiet, goudsbloem, capucijnerbaard.  Daarna ging ieder naar de tafel van zijn keuze.

Ga in gedachten met je rug tegen je huis staan. Kijk naar je tuin. In welke richting kijk je dan?
Heb je een voor- en achtertuin? Dan heb je 2 richtingen.
Maar: heb je een tuin op het zuiden met flinke schaduw door muren, beschouw je tuin dan misschien toch als een noord-tuin.

We hebben 4 tafels:

1: Noord, Noordwest 
2: Zuid, Zuidoost
3: Oost, Noordoost
4: West, Zuidwest

Ik ging langs bij de Noord-zuid tafels; deze ken ik zelf het beste; Jeannette, mijn mede-ontwerper bij de permablitz acties, dacht mee aan de oost-west tafels. Haar tuin ligt juist oost-west.

Op elke tafel hadden we voorbeelden van permablitz acties gelegd in tuinen met dezelfde ligging. Deze zijn ook te bekijken op https://eetbaarnijmegen.nl/permablitz/
Er lag een A4-tje met tips om regenwater af te koppelen
En en A4tje met onderstaande tips, die ik daarna nog een beetje aanvulde

Stenen eruit, welke eetbare planten erin?

Factoren om mee rekening te houden:

  • Hoeveel zon/schaduw heeft de plant nodig?
  • Hoeveel moeite wil je doen? (’s winters binnenhalen/toedekken)
  • Denk ook in functies. Een plant kan meer functies vervullen. Denk aan: schaduw geven, compost geven, voedsel voor insecten, voedsel voor de mens, windvanger, schoonheid etc.
    Kies bij voorkeur een plant die meer functies heeft.
  • Wees gevarieerd in je keuze voor eetbare planten. Mocht de ene plant het niet goed doen, zorg dan dat er een andere is die die voedselfunctie overneemt. Bijvoorbeeld: Kies 2 of 3 verschillende soorten bessenstruiken, 3 soorten sla, boontjes.
  • Let ook op de oogsttijden, liever niet alles tegelijk. Of juist wel, maar weet dan hoe je overschotten kan bewaren of inmaken.

Tips om planten te kopen:

  • Jaarlijkse voorjaarsmarkten: Warmoes, Limos, Groenmoes(Boekel)
  • (web)winkels op https://eetbaarnijmegen.nl/kwekerstelers/

Tips voor bijzondere en/of makkelijke soorten:

  • Witte bes in plaats van rode bes: zoeter, vogels moeten vaak even doorkrijgen dat ook deze lekker zijn
  • Vaste planten voor in de sla: spinaziezuring, krulmalva, waterkers, bieslook, muntsoorten, winterpostelein, rucola
  • Vaste planten voor in de thee/bij het eten: salie, rozemarijn, oregano, lavendel, thijm, bieslook
  • Eetbare vruchten: kiwibes, tayberry, bosaardbei, gele framboos, druif, pruim, appel, rabarber

Tips voor verse voeding in de winter:
pastinaak, prei, boerenkool, palmkool, aardpeer

The following two tabs change content below.

Karla Mulder

Enthousiast over zelf je voedsel verbouwen, permacultuur, met eigen eetbare tuin, volkstuin en boomspiegel. In 2011 begonnen met het platform Eetbaar Nijmegen.